Sayı 128
Gayet doyurucu bir sayı oldu. Evet, objektif bakınca da öyle ✍️
Selam. Aşırı gevşek bir hafta sonu sayısından sonra bültenin normal haliyle karşınızdayız. Olan biten, herkesin gördükleri, kimsenin görmedikleri, rakamlar, raporlar vs. Bildiğiniz Haylayt yani 🫂
Bugüne kadar 200’den fazla markayla işbirliği yapmış, fiziksel mağazaları olan ve en önemlisi zamanın ruhunu yakalayabilmiş bir stüdyo.
WWF için ürettikleri ve artık ‘ikonik’ mertebesinde olan tişört ve sweatshirt'lerine en az bir kez dokunmuşsunuzdur. Evet, dokunma isteği uyandıran ürünler. Socrates ve MUBI işbirliklerinden doğan koleksiyonlar da pek hoş 🤗
Önümüz yılbaşı. Yani tam da kurumunuzu temsil edecek birtakım hediyelere karar verme dönemi. Ekipler harıl harıl “hem işlevsel hem estetik hem de uzun ömürlü hediye” fikri üzerine kafa patlatıyor, sorumlu yönetici “arkadaşlar hediye önerileriniz hâlâ gelmedi” diye ‘push etmeye’ çalışıyor filan 🙄
Bu noktada Reflect Studio'ya bi’ göz atmamak için sebep var mı?
Süreç nasıl işliyor?
Önce tanışıyorsunuz.
Ama öyle üstünkörü değil, markanızın doğasını ve ruhunu anlayıp özümseye yönelik, uzun uzun bir tanışma.
Sonra sizin için üç vakte kadar pijamaya dönüşmeyecek hoodie'ler, ofis çekmecesinde unutulup gitmeyecek t-shirt'ler, çantalar ve çok daha fazlasını tasarlıyorlar.
Ardından da B-Corp sertifikasına uygun şekilde, gezegeni incitmeden üretip teslim ediyorlar.
📧 Tabii tüm bunlar için önce hello@reflectstudio.com'dan bi’ iletişim başlatmak gerekiyor.
Olan biten
🛍️ Black Friday ile başlayan ve tüm aya yayılan indirim festivali devam ederken araştırmalar da tüketicilerin alışveriş eğilimlerini anlamaya çalışıyor. PwC’nin Fransa, Almanya, İtalya, İrlanda ve Türkiye’yi kapsayan ve 10 bin katılımcıyla gerçekleştirdiği “Efsane Cuma Dosyası” çalışmasına göre;
Katılımcıların ortalama %83’ü Efsane Cuma indirimleri döneminde harcama yapmayı planlıyor.
Türkiye'de bu dönemde harcama yapmayı planlayan tüketicilerin oranı %85 oldu.
Tüm katılımcılar ortalama olarak en fazla harcamayı yetişkin ve çocuk giyim (%61) ile elektronik (%39) ürünlerine yapıyor. Türkiye’de de benzer bir tablo ortaya çıkıyor; yetişkin ve çocuk giyim %79 ile başı çekerken, elektronik %42 ile ikinci sırada yer alıyor.
😱 Şirket kültürü, kurumsal kültür, ‘biz bir aileyiz’ sözlerini sık sık duysak da gerçekte işler pek de anlatıldığı gibi yürümüyor. KPMG Türkiye ve Etik ve İtibar Derneği (TEİD) tarafından Türkiye’de faaliyet gösteren yerel ve uluslararası şirket çalışanlarının katılımıyla düzenlenen araştırmaya göre;
Türkiye’deki çok uluslu şirketlerin %27’sinde, yerel şirketlerin ise %24’ünde son iki yıl içerisinde en az bir suistimal vakası yaşandı.
Suistimalcilerin %47’si 36-45 yaş aralığında, %39’u 26-35 aralığında, %11’i ise 46-55 yaş aralığında.
🤖 Biraz sosyal medya, biraz yapay zekâ… YZ destekli Lookie, YouTube videolarını özetleyerek kullanıcıyı içerikteki hap bilgiyle buluşturup zaman tasarrufu sağlamayı amaçlıyor.
😠 Buralar daha çok karışacak gibi… YZ teknolojisi pek gözde pek trend olsa da olumsuz etkileri, ortaya çıkardığı sorunlar da bitmiyor. New York Times ve OpenAI arasındaki hukuki mücadele de bunun bir örneği. NYT, geçtiğimiz hafta sunduğu bir mahkeme beyanında, OpenAI mühendislerinin, uzun süre araştırılıp derlenmesi gereken AI'ın eğitim verilerinin kanıtlarını sildiğini bildirdi. OpenAI, verilerin bir kısmını kurtardı ancak AI'ın ünlü gazetenin makalelerini modellerine kopyaladığı zamanı gösteren orijinal dosya adları ve klasör yapısı hâlâ kayıp.
🤳 Instagram, kullanıcı deneyimini daha kişiselleştirmek ve güvenli hale getirmek için yeni bir araç sunmaya hazırlanıyor. Yakında küresel olarak kullanıma sunulacak olan “Önerileri Sıfırla” seçeneği, platformda kullanıcının önüne çıkan önerilerin daha fazla kontrol edilmesini sağlayacak.
🐣 ABD seçimlerinden sonra kullanıcı sayısı artışa geçen BlueSky’ı kendine rakip edinen Threads de güncellemeleriyle dikkat çekiyor. Meta, Threads'e daha hassas arama özellikleri ve genişletilmiş trend konular gibi uzun zamandır beklenen iyileştirmeler vadediyor.
🏳️🌈 Love is love… Malezya, Mayıs 2023’te Swatch’un Pride Koleksiyonu’nun parçası olan saatlere el koyarak dikkat çekmişti. Ancak nihayet marka, ülkedeki mücadelesini kazandı. Kuala Lumpur Yüksek Mahkemesi, hükümetin 172 LGBTQ temalı Swatch saatine el koymasının yasa dışı olduğuna karar verdi.
🖼️ Keyifli haberlere başlamışken Stanley Donwood ve Thom Yorke’u bir araya getiren sergi haberini atlamak olmaz. Radiohead için özel olarak oluşturulan resim, çizim ve dijital sanatın da yer aldığı 120'den fazla eser bir sergiyle sanatseverlerin karşısına çıkacak. Sergide efsane grubun albüm kapakları, tanıtımı için kullanılan görseller ve daha önce hiç görülmemiş kişisel eskiz defterleri de yer alacak. This Is What You Get, Ağustos 2025'ten itibaren kapılarını açacak.
🎤 Apple Music, “yılın sanatçısı”nı açıkladı. Billie Eilish, bir kez daha 2024 boyunca yarattığı olağanüstü etki nedeniyle yılın sanatçısı seçildi.
🤴👸 Yılın birisi demişken, Marketing Week geleceğin pazarlama liderleri başlığı altında 20 isim sıralamış. Kimlerdir, neden seçilmişlerdir merak ederseniz detaylar şurada.
🍬 Şekerci Cafer Erol büyük markaların arasından sıyrılıp pazarlama gündemine yerleşmeyi başardı. Önce Kadıköy’deki dükkanın iddialı ve ‘Instagramlık’ yılbaşı süslemesi ardından da Londra’nın tam manasıyla göbeğinde açtığı dükkanla bol bol konuşuldu.
Örneğin TikTokBoom'dan Elif Batan Medium'da yayınladığı “Cafer Erol kadar olamamak” başlıklı yazısını şöyle sonlandırmış: “...Her şeyi dijitaldeki bir kıvılcımdan bekleyen pazarlama uzmanlarının daha öğreneceği çok şey var gibi görünüyor.”
🛍 Madame Coco da 50 yaş üzeri kadınlara yaptığı ezber bozan çağrıyla gündemde – en azından bizim gündemimizde. Bizzat CEO'nun kamera karşısına geçerek yaptığı çağrı “50 yaş üzeri tüm kadınları, deneyimi ne olursa olsun, Madame Coco marka elçisi eğitim programımıza; 50 yaş altındaki tüm kadınları da Madame Coco’da satış danışmanı olmaya bekliyoruz” diye başlıyor. Videonun bir yerinde de “Burada çalışmaya başlamanız yalnızca bir kariyer yolculuğu değil yeniden başlama hikâyenizdir” cümlesi geçiyor. Her yönüyle ilginç ve cesur bir çıkış. Bakalım ne gibi sonuçları olacak?
Senden başka herkes görmüş gibi
Artık biliyorsunuz; bültenin bu kısmı sadece bütün haftayı teknesinde yahut dağ evinde geçirip internete hiç bakamamış olan varlıklı aboneler için hazırlanıyor. Gündemden haberdar olmak onların da hakkı.
👓 Yusuf Dikeç Olimpiyat dönüşü nasıl oldu da dev bir reklam anlaşması imzalamadı, hayret. Kendisi geçtiğimiz günlerde bir fuarda optik cam üreticisi SEIKO'nun standına konuk olup söyleşi gerçekleştirdi ve bu bile çok iyi medya yansıması aldı. Dikeç etkinlikte “SEIKO gözlük camları bana ihtiyacım olan görüş kalitesini sağladı ve başarımda önemli bir rol oynadı” gibi cömert cümleler de kurdu.
⭐️ Amazon, ABD’de Black Friday fırsatları için hazırladığı kampanyasında platformdaki gülümseten beş yıldızlı müşteri yorumlarını Adam Driver eşliğinde ön plana çıkarıyor.
🎾 Tenis dünyasının Big3’sinden biri olan Rafael Nadal da o hiç istenmeyen kararı aldı ve artık kortlara (en azından maçlara) veda etti. Nadal’ın iyi bir tenisçi olması ve imza attığı rekorların yanında kariyeri boyunca markalarla yaptığı işbirliği de dikkat çekici oldu. Nitekim Nike’ın son paylaşımı da bu dikkat çekici işbirliklerinden sadece biri.
🧋 Yeni bir Dubai Çikolatası vakasıyla karşı karşıya olabiliriz. Futbolcuların ellerinden düşürmeyerek meşhur ettiği mate çayı, Messi ve Stanley işbirliğine konu olmasıyla artık önü alınamaz hale geldi. “Mate de nedir” diyen olursa; Güney Amerika menşeli, güçlü ve dumanlı tadı olan bir bitki çayı. Vücuttaki enerji seviyesini artırdığı, depresif hallere ve can sıkıntısına iyi geldiği rivayet ediliyor.
🚘 Disney'in dört dakikalık Noel reklamından sonra Volvo’nun iki ay önce yayınladığı dört dakikalık EX90 reklamı da ‘olay oldu’. Olay olmasının nedeni de son birkaç yılda yerleşen “uzun videolar, hele ki uzun reklamlar izlenmiyor, boşuna çekmeyin” düsturuna karşı çıkması. İyi hikâyeye herkesin yeterli vakti var ✍️
👖 Yine ilk Bigumigu'da gördüğümüz bir iş: ABD’li tekstil markası Los Angeles Apparel, giysilerdeki yıkama talimatı etiketinin arkasına, onların üretiminde rol alan işçilerin portresini ve kısa biyografisini içeren bir başka etiket yerleştirmiş. WhatsApp gruplarında bile dolaşır oldu bu ‘içli’ iş.
Rakamlar
%93 | Yapılan araştırmaya göre 22-27 yaş aralığındaki Z kuşağı katılımcıların %93'ü haftada iki veya daha fazla YZ aracı kullandığını söyledi. Y kuşağının ise %79'u bu araçlardan haftada iki veya daha fazlasını kullandığını söylüyor.
%60 | Almanya’da yapılan bir araştırmaya göre ise yaratıcılığı iç süreçlerinde sistematik olarak teşvik eden şirketler, yaratıcı süreçlere bu kadar bağlı olmayanlara göre %60’a kadar daha başarılı olurken, yaratıcılığın hâkim olduğu şirketlerde çalışan memnuniyeti de %44 oranında artıyor.
24 milyar dolar | Bu yıl sonu itibariyle dünyada influencer pazarlama harcamalarının ulaşacağı tahmin edilen rakam.
Atamalar, terfiler, anlaşmalar
Çağanur Atay Uçtu 🚀 MediaMarkt Benelüks Global Dijital Büyüme ve Performanstan Sorumlu Başkan Yardımcısı
Bahar Uysal 🚀 Anadolubank Kurumsal İletişim Bölüm Başkanı
Şeyda Michel 🚀 L’Oréal Luxe Türkiye Genel Müdürü
Onur Yaprak 🚀 Hayat Kimya Türkiye Genel Müdürü
Selen Erdurak 🚀 Karel Kurumsal İletişim Direktörü
Castrol 🤝 Sharpcake
Ortak 🤝 Walther Kranz
İpuçları
Yapay zeka için etkili prompt yazmanın püf noktaları: 6 ipucu >> Quando
B2B marketers need to hone their people skills >> Warc
The Economist'in 2025 dosyasından pazarlama ve iletişim insanları için 8 çıkarım >> LinkedIn
Stocksy 2025 görsel trendlerini duyurdu: Tasarım dünyası için yeni ufuklar >> This is Mad
How purpose agencies are adapting to marketers’ shifting priorities >> AdAge
Yer işaretleri
Büyük fikirlere hala yer var mı? | Reklamcılık, büyük fikirlerden kişiselleştirilmiş mesajlara evriliyor. Peki, büyük fikirler artık nostalji mi yoksa hala güçlü bir strateji mi? >> AdJustBrand
Science says people with emotional intelligence use 3 phrases to become exceptional managers | These phrases will raise your emotional intelligence and develop more trust with people. >> Inc.
Why you might not want to use AI to write your cover letter | It’s a tempting idea, but here’s why the end result could make you blend in with the rest of the applicants. >> FastCompany
The new generation: a golden age of vitality | 'The experience of late adulthood is changing' >> MediaCatMagazine
AI saves ad agencies a lot of time. Should they still charge by the hour? | Some ad agencies are trying to move to new compensation models that focus on the scope of work they perform, not the hours it takes for them to do it >> WSJ
Alıntı
“...Bu estetik uyumun en çarpıcı sonuçlarından biri de kişisel anlatının bedenden silinmesidir. Yüz, çizgileri, kırışıklıkları ve kusurlarıyla bir hikaye anlatır. Yaşanmış, özgün bir hayatın bir haritasıdır. Ancak botoks, dolgu ve yüz gerdirme çağında, bu hikayeler yumuşatılır, yerini de yalnızca uyum sağlama arzusundan bahseden boş bir tuvale bırakır.
Modern gençlik takıntısı, özünde bir silme takıntısıdır. Zamanın, deneyimin ve bireyselliğin silinmesidir. Pürüzsüz, çizgisiz yüz, geçmişi olmayan, tarihi olmayan bir yüzdür. Sadece şimdiki anda var olan, sürekli gençlik halinde donmuş bir yüzdür. Bu gençlik bir yanılsamadır, kusursuzluk talebini yatıştırmak için tasarlanmış bir performanstır.
İronik olan şu ki, mükemmellik arayışımızda bizi güzel yapan şeyi kaybediyoruz: kusurlarımızı. Güldüğümüzde gözlerimizin etrafında oluşan çizgiler, geçmişteki yaralanmaların hikayesini anlatan yara izleri, açık havada yaşanmış bir hayattan bahseden pürüzlü cilt dokusu… Bunlar bireyselliğimizin işaretleridir, bizi insan yapan, ilginç kılan şeylerdir…”
Homojenleştirilmiş güzellik çağı: Estetik uyumun tiranlığı | Zeynep Özar Berksu, vesaire.org
Editör tavsiyesi
🎵 Cold Little Heart (Big Little Lies’tan hatırlarsınız) ile beğeni toplayan Michael Kiwanuka’dan yeni albüm gelmiş de haberimiz olmamış. Çiçeği burnundaki albüm ‘Small Changes’ adını taşıyor.
🎬 Bir de şuraya biraz fazla heyecan yaparak beklediğimiz yapımlardan gelen fragmanları bırakalım. Zira Beatles diyoruz, Jack Black diyoruz…
Durumlar böyle. Sonraki sayıda görüşmek dileğiyle, esen kalın. İzmir'den ve İstanbul'dan sevgiler 🏝
Dilek ve şikayetler için:
Elinize sağlık 🚀